Waar is het Spook­verlaat?

De weg "het Spookverlaat" en de kade "de Kruiskade" worden altijd in één adem genoemd. Ze omsluiten een rijk natuur en vogelgebied

Kaart van Spookverlaat

"Ons" Spookverlaat

Het natuurgebied Spookverlaat / Kruiskade is eigendom van Staatsbosbeheer (sectie Westervoorden, kantoor in Den Haag). Het beslaat in langgerekte vorm ongeveer 25 ha en bestaat sinds einde jaren '80 als gevolg van natuurcompensatie na ruilverkaveling in het Rijnstreekgebied. Er kan extensief worden gerecreëerd (wandelgelegenheid, beperkte vismogelijkheden, de vogelobservatiehut "Amalia" is er geplaatst door en eigendom van de Vogelwerkgroep). Onderstaand een kaartje met belangrijke objecten voor de VWG. Andere details ziet u op een satelietfoto.

... en de Kruiskade dan?

Spookverlaat en Kruiskade worden altijd in één adem genoemd. En beide bieden veel, heel veel. Het Spookverlaat is het water, de kade is de ruigte erachter (vanaf de weg gezien die ook Spookverlaat heet).

Aanpak essen­takken­sterfte voor vitaal bos

In samenwerking met SBB worden de zieke essen waar ze gevaar op leveren voor passanten versneld gekapt. Ze worden vervangen door een gevarieerde vogelvriendelijke begroeiing. Begin november zijn voorlichtingsborden geplaatst bij de Kruiskade nabij de N11 waarin de aanpak wordt toegelicht.

Gevarieerde biotoop

De biotoop bestaat uit een oude houtkade (Kruiskade), bosjes, plasjes, sloten, moeras en ruigte. In 2009 is door het IVN een inventarisatie uitgevoerd. Het gebied wordt begrensd door een weg, boerenerven en weilanden. U ziet en hoort bij de plas zangvogels en watervogels. In de directe omgeving zijn veel weidevogels.

Beheer door de VWG

De Vogelwerkgroep doet er sinds de jaren '80 aan landschaps- en nestkastenbeheer en heeft er aan het begin van die periode een ooievaarpaalnest geplaatst. Sinds 1980 worden de vogelwaarnemingen door de Vogelwerkgroep geregistreerd. Zeker in de beginjaren is echter niet altijd duidelijk aangegeven of een soort in het officiële natuurgebied of er vlakbij op de aanliggende weilanden/boerenerven werd waargenomen. In elk geval blijkt er vanaf de weg naar weerskanten alleen al met het blote oog/een open oor veel te zien/horen; op deze manier zijn tm. november 2001 niet minder dan 162 vogelsoorten waargenomen, inclusief 11 exoten/mengvormen en 2 overvliegend zonder terreinbinding.

Zaterdagmorgen, de laatste nevelresten geven de Amaliaplas sfeer

Amaliaplas

Essen­takken­sterfte ook hier

In Zuid-Holland slaat de essentaksterfte zwaar toe, zo ook op de Kruiskade en het Spookverllat. De es is een waardevolle inheemse boomsoort die helaas sinds een aantal jaren massaal ziek is. De ziekte is feitelijk niet te genezen en verspreidt zich steeds sneller. De bomen hebben dode takken en een dunner wordende boomkroom of zwammen en zwarte plekken op de stam. Door de ziekte aangetaste essen zullen worden gekapt.

Langs wegen en paden zullen alle essen op korte termijn worden verwijderd. Dit doen we vanwege de veiligheid. Zieke essen kunnen namelijk bijvoorbeeld bij harde wind ineens omvallen.

"Stormschade" vernieuwd

Met name de vogelbevolking van de bosjes verandert in samenstelling naarmate de begroeiing ouder wordt. Gedurende de nazomer van 2004 heeft Staatsbosbeheer enkele bosjes (vooral dat langs de N11) zodanig laten bewerken dat er flinke open stukken zijn ontstaan. Op dit moment lijkt de “ravage” erger dan het in werkelijkheid is, binnen enkele seizoenen ontwikkelen zich n.l. nieuwe vegetatielagen (men kent een bodem-, kruid-, struik- en boomlaag ). Dit schept mogelijkheden voor pioniersoorten en soorten van halfopen bosgebieden.

Langs de zoomen wordt veiligheidhalve
als eerste gekapt
Gekapte essen worden niet afgevoerd
omdat de ziekte al in heel Nederland verspreid is
Te kappen essen worden
met oranje stippen gemarkeerd.

Meer variatie door her­beplanting

Op de open plekken die zijn ontstaan door de essentakken sterfte, worden nieuw bomen ingeplant. Langs de randen gaat het dan met name om struikenr zoals meidoor, kardinaalsmutse hazelaar en lijsterbes. Bomen die gepland worden zijn berk en els. Het bos wordt dus uiteindelijk gevarieerder en wat ook belangrijk is: wat bos is, blijft bos!

De ontwikkelingen bij het Spookverlaat en de Kruiskade

We zijn al jaren actief dus hebben over een lange reeks van jaren waarnemingen en inventarisatiegegevens beschikbaar.

Wat groeit er op de Kruiskade naast het Spook­verlaat?

Er zijn ook van planten gegevens beschikbaar! We inventariseren regelmatig.

Spookverlaat » Planten || 2009- » 2009 » 2016 » 2022 » 2023 » 2024


Voor vragen over het Spookverlaat/ de Kruiskade kunt u zich tot richten.