Voorbeeld knot

IJs en weder dienende

Het knotseizoen stond dit jaar in het teken van de winter. Ruim twee maanden sneeuw en ijs. Precies zoals het knotten eigenlijk moet zijn: de leukste vorm van wintersport! We konden door het ijs veel klussen doen die normaal veel meer moeite zouden kosten of helemaal niet uitgevoerd kunnen worden.

Veel kleine klussen

Dit jaar zijn er naast het dunnen van de vier elzenpercelen bij de Oostvaart vooral veel mooie kleinere landschapsklussen gedaan.
Dat begon al voor de echte start van het seizoen. Naast het maaiwerk aan de paden en voor de vogelhut hebben we in de zomer ook onze zelfgebouwde oerbrug gerepareerd. Op het brugdek werd een aantal gebroken stammetjes vervangen door nieuwe. Zo blijft dit pad goed bruikbaar voor de vele honderden wandelaars die hier jaarlijks van gebruik maken.
Een paar andere leuke kleinere klusjes van dit seizoen waren: boomchirurgie op een door een omgewaaide populier geteisterde esdoorn op de hoek bij Miech, watermanagement en rioleringswerkzaamheden bij de Zaagbek. Verder heeft onze nieuwe materiaalmeester Ed het gereedschap genummerd en gemerkt, zodat gemakkelijk is te zien of alles nog compleet is. Bovendien werd het gedeelte van de kade dat vorig jaar was geknot, nu netjes gestikt; hetzelfde gebeurde met het nieuwste essenhakhoutbos en met het eilandje in de buurt van ‘De Wilck’. Ook werden de nodige knotwilgen in de buurt van de vogelhut geknot. Daarnaast werd het moerasgebiedje gelegen voor de boerderij van De Groot na de grotere ingreep van vorig seizoen nogmaals ontdaan van opslag.

Veel klanten

Omdat er vorig seizoen zo veel hout is geoogst, ruim 100 kuub, konden we heel veel houtklanten bedienen. Daarmee was enorm veel zaag-, kloof- en bezorgwerk gemoeid (meestal op vrijdagmiddag), en vooral ook veel regelwerk. Al dat bellen en organiseren wordt ieder jaar dooruitgevoerd. Hij lijkt dan wel een voorman in een houtverwerkingsbedrijf. Petje af voor de vele uren die hij daar in steekt.
Tijdens één van de houtbezorgingsklussen werden we aangehouden door de politie. Er was een regionale verkeerscontrole in Alphen. En hoewel onze aanhanger prima door de keuring en weging kwam, werd één heel klein stukje hout dat op het verkeerde moment van de wagen viel, ons fataal. Een boete van meer dan 240 euro voor een ministukje hout. Verder moesten we een groter net aanschaffen om het hout af te dekken, anders mocht de aanhanger niet verder rijden; nog eens 70 euro. Heel wat uurtjes voor niets gewerkt! Bovendien gaf de politie het advies om de banden en de spatborden van de aanhanger binnen afzienbare tijd te vervangen. Ook dat is vervolgens gebeurd.
Half december 2009 was al het hout van vorig seizoen al verwerkt. Dat werd gevierd met champagne en zalm op toast voor de vaste klovers, beschikbaar gesteld door onze nieuwe knotter Ton Hansen. Een leuk gebaar.

Vrijwilligers en SBB

Kort voor aanvang van het nieuwe seizoen verzorgde Staatsbosbeheer (SBB) een gezellige dag voor al haar vrijwilligers uit Westervoorde (daar vallen wij ook onder). Na een mooie vaartocht door een weidevogel- annex moerasgebied bij Wormerveer en een korte wandeling door het veenmoeras vond in de werkschuur een prima BBQ plaats. Onze knotploeg was stevig vertegenwoordigd. Een aardige geste van onze “werkgever”. Daardoor kregen we zo mogelijk nog meer zin in een nieuw werkseizoen. Vlak voor Kerst kregen de vaste vrijwilligers ook nog eens een presentje van SBB in de vorm van een mooie rugzak. Zo ziet u maar, knotten loont in meer dan één opzicht zeker de moeite.

Afscheid

Voor aanvang van het nieuwe seizoen heeft onze adjunct-opperknotteraangegeven te gaan stoppen als commissielid Landschapsbeheer.heeft vele jaren naastde werkzaamheden van onze knotgroep geregeld. Dank daarvoor!!! Tijdens de vergadering van de commissie Landschapsbeheer van 13 oktober 2009 hebben we afscheid van hem genomen. Gelukkig blijfttot zijn verhuizing wel als knotter actief.

Aan de slag

Handwerk in de kou

Verder mocht er een aantal bomen omgetrokken worden met de Tirfor. Met deze percelen zijn we in totaal tien volle werkdagen bezig geweest.

Landelijke Natuurwerkdag 7 november 2009

Ook op de Landelijke Natuurwerkdag (7 november 2009) waren we onder andere op deze locatie aan het werk. Daarnaast waren er klussen links van de vogelhut (wilgen snoeien en opslag afzagen om te voorkomen dat het moeras dichtgroeit) en op het gedeelte van de kade tussen De Frankrijker en Miech (knotwilgen uitdunnen). In totaal werkten we met 24 eigen knotters en 20 gasten. En die grote opkomst mag een klein wonder heten, want het was hondenweer!!! De hele ochtend regen. En toch hield iedereen het vol en had het nog naar de zin ook. Dat komt zeker door de goede organisatie en het feit dat alle knotters zich voor de gasten hebben ingezet. Een compliment waard.

Elzenstammen afvoeren

Erg handig

Op de derde werkdag in de elzenpercelen werden we verrast door, die met de vrachtwagen van zijn werkgever (firma J.H. de Wit Groenvoorzieningen te Hazerswoude) naar de knotterij was gekomen. Na overleg met zijn baas bood hij aan om met de hydraulische kraan met grijper van die vrachtwagen de reeds aanwezige elzenstammen van het eerste perceel op zijn wagen te laden en naar het houthok te transporteren. Een spectaculaire klus.

Op 19 december 2009 werkten we voor het eerst dit seizoen onder winterse omstandigheden. Het had na een stevige vorstperiode de dag ervoor flink gesneeuwd. Het bos zag er nu sprookjesachtig uit. Omdat de grond door de vorst hard was geworden, kon er weer veel elzenhout uit het bos worden afgevoerd. Ongeveer hetzelfde weer was het ook tijdens de volgende reguliere en tijdens de extra knotdag, eind december 2009 en begin januari 2010. Op zo’n spontaan ingelaste knotdag komen zo maar 12 knotters opdraven. Tijdens de reguliere dagen vaak meer dan twintig! Het aantal vaste knotters loopt nog steeds op. Dat zegt volgens mij ook iets over de prima sfeer binnen de groep. Daarvan zijn nog vele andere voorbeelden te geven. Zo is Dinette zelfs een keer rechtstreeks vanuit haar werk in het buitenland naar het knotten gekomen.
De laatste keren namen we het vierde (vanaf het fietspad gezien achterste) perceel onder handen, wat mij betreft met wat bijzondere gevoelens, want in dat gedeelte was de helaas overledenal eens begonnen met het maken van enige open plekken, en dat was nog in het bos terug te zien.

Dik ijs!

Dik ijs is erg praktisch voor het afvoeren van hout

Vanaf het ijs kun je goed de oevers bewerken

Op woensdag 13 januari jl. gingen elf knotters een oude wens van onze opperknotter vervullen. Het bosje op het eilandje achter de vogelplas in De Wilck werd tegen de vlakte gegooid en het afkomende dikke hout (voornamelijk elzen) afgevoerd naar onze Houtsnip. Peter van Osch had aangegeven dat dit bosje mocht worden aangepakt (mede omdat het door kraaien en Buizerds wordt gebruikt om in te broeden – predatie van weidevogels in De Wilck). Hij zond hulp in de vorm van drie veldmedewerkers van SBB met een tractor met aanhanger en een pick-up met aanhanger voor de afvoer van het dikke hout, en twee loonwerkers met een tractor met versnipperaar. Een groot deel van het dunne hout werd versnipperd, en een ander deel werd ter plaatse in brand gestoken. Mijn eerste knotvuur! Zo rond half vier ’s middags zat het werk er op. Het gehele eiland was ontdaan van de bomen en struiken.
Weer een echte ijsklus in het prachtig besneeuwde, en daardoor op een paar hazen na totaal verlaten, Natura 2000-gebied De Wilck. Het voor- en nawerk werd op twee andere dagen doorenverricht. Overigens werd er wisselend gereageerd op deze ingreep. Sommigen vonden het zonde van dit landschapselement. Maar deze boerenbosjes moeten sowieso voor hun behoud zo nu en dan teruggezet worden.

Op 15 januari jl. was er slechts een opkomst van drie knotters, die de over het ijs hangende grote knotwilgen op de kade tussen Van Schie en Miech gingen knotten. Dit werk werd voortgezet op 18 januari, met 7 personen. Het was al flink aan het dooien; de aanwezigen waren gelokt met een mail datop het ijs wilde gaan zagen en dat zoiets zeker een nat pak zou gaan opleveren. Maar helaas, het kwam er niet van. Het ijs was nog stevig genoeg om ons en de grote stammen te houden. Het werk werd netjes afgerond met de aanleg van een oeverbeschermingril, waarin al het kleinere wilgenhout verdween.

30 jaar actief!

Snoepje

Op 23 januari 2010 vierde de knotploeg het feit dat we nu al 30 jaar actief zijn. Een prachtige mijlpaal, die werd gevierd met een versierde Zaagbek, een taart met de foto van de opperknotter er op en een cadeau voor, al dertig jaar lang de grote leider van onze groep: een fotoboek met alle hoogtepunten van vorig knotseizoen, gemaakt door.

Op reis

Traditiegetrouw werd ook dit seizoen weer een kijkje genomen buiten ons territorium.
Op 30 januari jl. gingen we net als vorig jaar samen met collega-knotters van IVN-Alphen, IVN Nieuwkoop en wat “losse” vrijwilligers knotten op de Kadelanden bij Bodegraven. Wat een heerlijke werkdag in de sneeuw op deze prachtige, niet voor publiek toegankelijke, locatie. Veertien knotters van ons, onder andere gewapend met twee motorzagen, en 21 anderen gingen eensgezind aan de slag. Ruim 250 meter van de oude kade werd aangepakt. We hebben ons zeker onderscheiden. Van veel buitenstaanders kregen we complimenten over onze inzet en vooral over de manier waarop onze groep samenwerkt. Het is een geoliede machine.

Nieuwe gasten in het spookverlaat

Eind januari begon een loonbedrijf op het gedeelte van de kade tussen Koot en de ooievaarspaal met de voorbereidingen om twee ossen de weide en het bos te laten begrazen. Er werd een stevig hekwerk rond deze percelen geplaatst. SBB was dit al enige jaren geleden van plan, maar nu is het er toch echt van gekomen. Verder werd er onder andere een randje bos verwijderd, om de sloot langs dat deel van het Spookverlaat beter te kunnen sloten.
Door snel optreden vankregen wij het grootste deel van het afkomende hout. Het loonbedrijf haalde daar de takken alvast vanaf en zaagde het in grote stukken. Het werd met een trekker naar het erf van Jan gebracht en daar door ons verder verwerkt. Zo zijn we op een eenvoudige wijze aan ongeveer 10 kuub extra hout gekomen. De kleinere takken werden door het loonbedrijf versnipperd. De snippers werden netjes op twee plekken voor onze snipperpaden gestort. Vervolgens hebben wij die houtsnippers verspreid over de paden, met dank aan Jannes (één van de zonen van), die bij één van paden hielp met verspreiden door gebruik te maken van een tractor met schuiver.

Nieuwe kansen

Bovendien ging het zelfde loonbedrijf met een oud plan vanaan de slag. Men heeft op 3 februari jl. met een kraantje vlakbij de overstort een steilwandje gemaakt, bedoeld voor IJsvogels en/of Oeverzwaluwen.

Rootzooi opruimen of laten liggen?

Op 5 februari jl. begon de vrijdagploeg met het opruimen van de kade tussen Miech en Menken, het gedeelte met de oude populieren. Steeds vaker vallen er enorme populieren om. Vervolgens worden ze door een loonbedrijf uit de sloot gevist en in enorme stukken gezaagd en op de kade gedonderd, op grote hopen. Sommigen zeggen dat zoiets op zijn tijd gewoon wegrot en dat dood hout bij de natuur hoort. Maar vele anderen vinden het geen gezicht, zo werd vroeger een houtkade door de boeren niet beheerd en we willen de kade cultuurhistorisch verantwoord bewaren. De laatste groep heeft gewonnen (met dank aan). En daarom werd de rotzooi netjes opgeruimd in een grote waterril. Het was een flinke klus, waarop ook op de volgende knotzaterdag aan werd doorgewerkt. Die zaterdag was als gaste Christel Snoep van het Zuid-Hollands Landschapsbeheer aanwezig. Leuk, die interesse.

Ook woensdag 10 februari jl. werd grotendeels aan die populierenopruimactie besteed. Verder gingen we nog even aan de slag bij de nieuwe ijsvogel- c.q. oeverzwaluwenwand. Daar stond in het moeras nog de nodige elzenopslag, die verwijderd moest worden om het moeras open te houden en om een mooie aanvliegroute naar de wand te garanderen. Het had de periode daarvoor opnieuw gevroren, maar nog niet zo heel hard. Toch lukte het Wim om bij de opslag, gelegen in een iets hoger deel van het moeras, te komen. Maar toenhem wilde volgen, zakte hij weg in de restanten van een diepe sloot. Hij was tot over zijn knieën in de blubber gezakt en kon bijna niet meer voor- of achteruit. Wim schoot hem te hulp en kwam bijna tot aan zijn liezen in water en prut. Gelukkig wisten zij elkaar uit het moeras te redden, al ging dat ten koste van een nat en vies pak, want anders waren wij twee van de dit seizoen meest actieve knotters kwijt geraakt……

Visdievenvlot

2010 Visdiefvlot

Een prachtig klusje, uitgevoerd door in het bijzonderen, is de bouw van een visdievenvlot, bestaande uit een aantal pallets als frame, daarin piepschuim voor het drijfvermogen, hout voor de randen en antiworteldoek om de bodem te bekleden. Op 18 februari jl. werd dit vlot door 7 stoere knotters over het ijs, met hulp van een paar zgn. “hondjes” en een lang touw, naar de ankerplaats vanuit de vogelhut gezien rechts achter het eiland getrokken. Daar werd het vlot vastgezet met twee palen die in de bodem werden geslagen. Vervolgens werden er vele kruiwagens grind en schelpen aangevoerd over het ijs, dat steeds vervaarlijker begon te kraken maar ons toch allemaal hield. Deze materialen werden over het vlot verspreid. Omdat we nog worteldoek, grind en schelpen over hadden, hebben we ook een stukje van het eiland voor de visdieven ingericht. We hopen dat dit alles tot broedresultaat zal gaan leiden. Het vlot heeft door prima regelwerk van diverse knotters slechts drie euro achtenzeventig gekost (voor een doosje draadnagels).

Die middag, bij het stikken van de essen op de kade tussen Miech en Menken, ging ik plotseling door het ijs, behoorlijk diep. Een nat pak, dat was mij al heel wat jaartjes niet meer overkomen.

Op zaterdag 20 februari jl. hebben we met 20 mannen en vrouwen weer veel klussen kunnen doen. Zo hebben we het gebied rechts van de vogelhut ontdaan van de opslag. Vele wilgen, wat essen en elzen moesten het veld ruimen om de openheid van dit stukje kade te behouden en om de populatie rietvogels voldoende broedareaal te bieden. Want het begon al aardig dicht te groeien. De vele afkomende takken werden gebruikt om de sluipweggetjes naar het gebied voor de vogelhut af te sluiten. Steeds meer vogelfotografen begeven zich namelijk aldaar op verboden gebied om nog mooiere plaatjes van IJsvogels, Waterrallen en Blauwborsten te kunnen schieten. Het fotograferen op de kade wordt een beetje een plaag. Hopelijk hebben we deze uitwas van die hobby nu uitgebannen.
Verder werd er doorgegaan met het verwijderen van de elzenopslag in de buurt van de nieuwe ijsvogel-/oeverzwaluwenwand. Er kwamen nog behoorlijk wat dikkere stammen vanaf. En ook werd verder gewerkt aan het verwijderen van de grote populierenstammen in de buurt van Miech. Deze actie heeft veel zwaar hout opgeleverd, dat in februari in delen naar het erf vanis afgevoerd.had wel zin in een beetje buffelen, dus hij heeft grote hoeveelheden hout gekloofd en gezaagd. Een gastheer die zelf meewerkt, waar vind je zoiets?

De laatste knotdag

Ons houthok “De Houtsnip” was zo tegen het eind van het knotseizoen aardig gevuld, en ook stonden alle kratten al weer vol met vers gekloofd hout.
De laatste knotdag van het seizoen op eigen locatie, op 6 maart jl., stond, naast de viering van mijn 50ste verjaardag (met een meer dan levensgrote opblaasbare Adam voor de Zaagbek, ik wist niet wat ik zag!), geheel in het teken van de afronding. De kade werd op diverse plekken netjes opgeruimd (nog twee extra waterrillen in de buurt van Menken voor alle afkomende takkenbossen), in de elzenpercelen werden vooral rond de open plekken her en der nog wat bomen geringd, en de erfbeplanting op het erf van Jan Kerkvliet werd gesnoeid. En daarna hebben we heerlijk gegeten en gedronken in de stal. Zoals ieder jaar had ik weer een puike verjaardag met mijn knotvrienden. Ook onze gastheren werden nog even in het zonnetje gezet.

De allerlaatste knotdag

En de allerlaatste “echte” knotdag was op 13 maart jl. De tweede zaterdag van maart is de inmiddels traditionele vrijwilligersdag van Landschapsbeheer Zuid-Holland. Negen knotters van onze VWG en heel veel collega-knotters kwamen bijeen in het gebied De Rietputten/Volksbos bij Vlaardingen. Leuke excursie en lekker gewerkt aan het verwijderen van wilgen uit het moeras.en ik hadden onder andere een aardig gesprek met de aanvoerder van de knotgroep Waddinxveen. Op de overall van deze man stond “opperknotter” geborduurd. Zoiets zouook moeten hebben.
Als cadeautje kregen we na afloop een heuse ijsmuts met opdruk van het Landschapsbeheer (“Dat doe je samen”). Een prettig geschenk voor het geval dat volgende winter weer zo koud zou zijn. Wie weet……

Cijfers

2010 Fris werk

En dan tenslotte weer de cijfertjes (met veel dank aan), die bijna voor zichzelf spreken. Er is nog nooit zo veel werk verzet als dit seizoen!!!!!

Er waren 15 knotdagen met een gemiddelde opkomst van 20 personen.
In totaal 307 vrijwilligersdagen (incl. de 2 dagen op andere locaties: Noordzijdse kade, Bodegraven (= Kadelanden) en natuurgebied Rietputten, Vlaardingen). Beide terreinen zijn overigens van Natuurmonumenten.
Er is op 11 dagen gemaaid op pad Kruiskade, bij vogelhut en eilandje en verder is er op planten en bomen geïnventariseerd door Margriet en Marijke.
Totaal 43 vrijwilligersdagen.

Op 28 doordeweekse dagen zijn er diverse werkzaamheden verricht zoals: snoeien, knotten, vuil rapen, aanleg en onderhoud ijsvogel- en oeverzwaluwwand, reparatie en onderhoud gereedschap, maken en aanbrengen visdievenvlot, onderhoud/schoonmaken van de Zaagbek en omgeving, vernieuwen banden en spatborden aanhanger, hout vervoeren en opstapelen. En soms lekkerbekjes verwerken.
Totaal 124 vrijwilligersdagen.

Op 30 andere doordeweekse dagen is het hout van vorig seizoen gezaagd, gekloofd en bezorgd bij 40 vaste klanten. Twintig klanten haalden het hout zelf op bij de Zaagbek. Deze klus vergde 158 vrijwilligersdagen.

Dit seizoen is er dus door de WERKGROEP LANDSCHAPSBEHEER totaal op 84 dagen (excl. zondagen een kwart jaar) een activiteit geweest en dat leverde in totaal 632 vrijwilligersdagen op.

Houthoeveelheden

Er is 115 kuub geoogst, waarvan

• 75 kuub gezaagd/gekloofd en verkocht
• 25 kuub stammen verkocht
• 15 kuub naar knotters en coördinatoren.

Er verdwenen dit seizoen 78,5 liter 5-sterren erwtensoep en ruim 8 liter mosterdsoep in de magen van de hongerige knotters.

Werving

2010 Knotploeg

Mee knotten kan, lees meer over een ochtend knotten en kom eens kijken op een zaterdagochtend!