Het principe van een knuppelbrug

Het vorige jaarverslag meldde ik dat we veel werk hadden aan het maken van een oerbrug naar een afgelegen stukje Kruiskade. Dat werk kwam toen net niet af. Met een klein ploegje is in de lente van 2006 dit karwei afgemaakt. Om dit deel van de Kruiskade een onderdeel uit te gaan laten maken van het doorgaande wandelpad, moesten er nog twee bruggen komen. Die werden gevonden in de vorm van twee zeer zware zgn. dragline-schotten, die op het erf vanlagen. We mochten ze hebben, en zijn zoon Andries was zo aardig om met een trekker de platen zo ver mogelijk richting de juiste plaats te slepen. Daar moesten ze nog wel over het water heen getrokken worden. Op 26 mei 2006 werd deze klus door 6 dappere knotters en een Tirfor, een type lier, in de stromende regen geklaard, zodat de wandelroute over de Kruiskade nu eindelijk met een paar honderd meter verlengd is.

Zomerwerk

Het opruimen van de vogelplas voor de vogelhut Amalia

In de zomer werd er traditiegetrouw weer het nodige maaiwerk verricht. Het voetpad over de Kruiskade en naar de vogelhut werd gemaaid en het uitzicht vanuit de vogelhut Amalia werd weer hersteld. Manshoge brandnetels en riet onttrokken het plasje aan het zicht. Met 10 man werd dit op een snikhete 5 augustus aangepakt. Twee seizen en een motormaaier maakten korte metten met de weelderige begroeiing. Veel van het afkomende groen werd gebruikt om een tijdelijk dammetje te bouwen naar het eilandje voor de vogelhut, zodat dit ook gemaaid kon worden. Dat gebeurde twee weken later. Verder werd jonge aanplant “gespiegeld” (vrijgemaakt van onkruid).

Natuurlijk werd aan het eind van de zomer weer begonnen met het verwerken van de houtproductie van vorig seizoen. Nog vóór de jaarwisseling was het streekeigen haardhout al weer uitverkocht, zonder dat we er voor hadden hoeven te adverteren. In december werd er een heuse kloofmachine aangeschaft, zodat het ons volgend seizoen iets minder moeite zal kosten om al die houthongerige klanten tevreden te stellen.

Herfst: Knotten tussen de bladeren?

De echte start van het knotseizoen was op 28 oktober. De aarde is aan het opwarmen, er is geen ontkennen meer aan. Waarom ik dat zo zeker weet? Nog nooit eerder werd er in T-shirts geknot. Nog nooit eerder zat er tijdens de eerste knotdag nog zo veel blad aan de bomen. Er vlogen nog vlinders om ons heen. En een deel van de werkploeg ging nog een keer het eiland voor de vogelhut en de omgeving daarvan maaien. Alles groeide in oktober nog zo hard, dat het nogmaals moest gebeuren. Het andere deel van de knotploeg ging op het laatste deel van de Kruiskade, bij Menken richting Alphen, aan de slag. Twee jaar geleden was het zuidelijk deel van dat gedeelte van de kade geknot, dit seizoen was het noorddeel aan de beurt.
Gelukkig waren we dit seizoen regelmatig met erg veel gasten.

• Ten eerste de deelnemers aan de Natuurwerkdag.
• Verder hielpen dit seizoen de Lions weer twee keer mee; één van hen (Charles) is zelfs toegetreden tot de VWG!
• Behoorlijk wat mensen kwamen via Workmate. Helaas is dit initiatief al weer gestopt, terwijl het bij onze groep een groot succes was.
• Tenslotte was er wat spontane extra hulp.

Ook de eigen knotters waren er weer in grote getale (gemiddeld zo’n 17 eigen mensen per reguliere knotzaterdag). Door al deze werkkracht verliep het werk aan dit deel van de Kruiskade erg snel. De takken werden weer voor oeverbescherming gebruikt. Wat gaan er als je goed knipt veel takken in zo’n stukje landaanwinning!
Het meeste werk aan dit deel van de kade was al voor de jaarwisseling gedaan, waarvan één keer, op 16 december 2006, in gestaag doorgaande regen. Dat er op zo’n ochtend dan toch nog 14 mensen komen werken en het natte pak voor lief nemen, omdat het zo gezellig en lekker werken is, is hartverwarmend. Het was trouwens toch een wat verregend knotseizoen; meer dan eens hielden we het niet helemaal en soms helemaal niet droog.

De kap van de hoge bomen vraagt acrobatische toeren

Winter: GROOT onderhoud

Nu konden we toekomen aan een grote klus, het achterstallig onderhoud op dat deel van de kade dat altijd voor ons gesloten was geweest, bij De Frankrijker. Daar stonden behoorlijke bomen, sommige al vervaarlijk overhellend over het water. Toen we eenmaal aan het zagen waren, bleek bovendien dat een groot deel van de oude, hoge wilgen van binnen volledig verrot (zie bovenstaande foto) was, zodat deze bomen tijdens een zware storm waarschijnlijk het loodje zouden hebben gelegd. Dit stuk van de kade, waarop ook jarenlang pony’s hadden gelopen, was er erg slecht aan toe. Geen jonge aanwas, alles dichtgetrapt en donker. Daardoor was er helemaal geen ondergroei, alleen maar aftakelende bomen op een vervilte grasmat. Het zal mij benieuwen hoe dit stukje kade zich na de vernieuwingsbeurt zal gaan ontwikkelen!
De enorme hoeveelheid wilgentakkenbossen, die tijdens de Natuurwerkdag gemaakt waren, kwam hier goed van pas. Een deel werd gebruikt om dit deel van de kade af te schermen van een ander deel verdween in de oeverbescherming.

Het zware werk aan het achterstallig onderhoud zou nooit in zo’n korte tijd gelukt zijn als we geen motorzaag en Tirfor-lier tot onze beschikking zouden hebben gehad. De eerste zware, overhangende wilg wilden we nog zonder lier doen, maar die viel meteen richting water. Hij bleef hangen op een kleinere es. Maar na een storm (het waaide deze winter ook erg vaak en hard) lag hij grotendeels toch in de sloot. Dan is het meteen een ingewikkelde klus om zo’n boom weer op de kant te krijgen. Op 13 januari jl. lukte dit toch. En het was helemaal een erg productieve ochtend, want er gingen nog drie grote wilgen om, die steeds gunstiger vielen, mede dankzij de inzet van de Tirfor en door goed zaagwerk van Sjon, die dankzij zijn werkervaring een welkome aanwinst is. Met 18 mannen en vrouwen kregen we al het afkomende hout die zelfde ochtend nog keurig verwerkt ook.

Het wandelpad op de kruiskade verlengd en voorzien van houtsnippers

Het begin van het nieuwe houtsnipperpad leidt direct naar de knuppelbrug

Op 28 januari hadden we zelfs een nog grotere opkomst, maar liefst 21 eigen knotters gaven acte de presence! Op deze dag kon naast veel werk op de kade ook worden toegekomen aan het van nieuwe houtsnippers voorzien van het parkeerterreintje bij en het toegangspad tot de vogelhut. De snippers werden ons weer beschikbaar gesteld door firma De Wit en gebracht door een grote tractorcombinatie die bestuurd werd door een collega van

"Verdwenen achter de snippers"

Na de kap volgt het verzagen tot hanteerbaar formaat

Op vrijdagmiddag 16 februari jl. legden we nog een tweede houtsnipperpad aan, naar de oerbrug toe. Mooi voor de wandelaars over dit nieuwe stukje wandelroute, maar vooral ook van belang voor onszelf; wij moesten al het afkomende hout van dit deel van de kade nog afvoeren, en dat gaat gemakkelijker over een pad dan door de blubber.

Op dit deel van de kade is ook nog een mooi insteekhaventje aanwezig, dat echter bijna aan het verlanden was. Er lag enorm veel dood hout in. Sjon en later ondergetekende hebben het nodige baggerwerk verricht. Nu ziet het haventje er weer toonbaar uit.

Er werd ook gewerkt in het essenhakhoutbosje, het project van de afgelopen twee knotseizoenen. Daar moesten van de uit de stobben uitlopende takken de meeste worden weggeknipt; de mooiste 4 tot 6 worden gespaard (het zgn. “stikken”). Zonder dit werk zouden de takken elkaar gaan verdringen en is de houtopbrengst veel minder in kwantiteit en in kwaliteit. De boeren deden het vroeger ook op deze wijze. In dit gedeelte moesten ook veel stobben gered worden van oprukkende braamstruiken en vlieren, die veel licht weg namen en daardoor de jonge uitlopers dreigden te verstikken.

Erkenning voor vrijwilligers

"Durf jij met zo'n pet over straat"?

't Essenhouthakbos krijgt de volle aandacht van de knotters

Dat zou mensen die dit lezen toch moeten stimuleren om ook landschapsvrijwilliger te worden. Niet alleen is het werken in de vrije natuur heerlijk en gezond, het levert ook nog wat op. Met name jongere leden kunnen we goed gebruiken. De groep vaste knotters wordt al wat ouder. Daarbij komt nog dat er ook enige knotvrienden afgelopen seizoen slecht nieuws ontvingen aangaande hun gezondheid.

Wie veel knot maakt verre reizen ...

Er werd ook nog even buiten het eigen territorium gewerkt, hoewel de knotploeg dit jaar wat minder reislustig was dan het seizoen er voor. Op 10 februari jl. ging een deel van de knotploeg in de Natuurtuin aan de slag (een jaarlijkse traditie) en de anderen gingen voor het eerst sinds lange tijd weer eens op een erf aan het werk. Dat doen we niet meer voor boeren, maar voor grootgrondbezitter/knottermaakten we graag een uitzondering. Hij heeft een nieuw optrekje gevonden aan de Meije (bij de Nieuwkoopse Plassen). Daar was het nodige achterstallige onderhoud. Met 10 man en een doorgehuurde papierversnipperaar gingen we de takkenzooi te lijf. Erg vogelrijk daar,heeft het goed bekeken.

Het andere uitje voerde ons naar kasteel Duivenvoorde. Daar werd op 10 maart jl. de vrijwilligersdag van Landschapsbeheer Zuid-Holland gehouden. Een feestelijke dag met een werk- en een excursiegedeelte. Mede dankzij het uitstekende weer was het een erg geslaagde dag. Het was leuk om met knotters uit andere groepen kennis te maken. Goed voor de contacten.

De laatste klussen

Door het bezoekje aan Duivenvoorde, dat voor ons onverwacht kwam, werd de geplande seizoenssluiting een weekje uitgesteld. In februari begon het al weer te kriebelen: zouden we alle gewenste klussen dit keer weer af krijgen? Er werden twee extra knotzaterdagen ingelast, en ook de vrijdagmiddagen werden volop gebruikt. Het laatste werk op het gedeelte vanaf Menken richting Alphen moest nog af, het tweede eilandje vanaf De Frankrijker ook, we wilden jonge aanplant neerzetten op het stukje bij De Frankrijker, we hadden nog een klusje bijte doen (5 knotwilgen moesten hoognodig van hun pruik ontdaan worden), het essenhakhoutbosje moest nog af en al het hout moest nog van de diverse locaties op de kade afgevoerd worden. Op 24 februari jl. sloegen we daarbij de grootste slag: maar liefst 30 vrijwilligers togen aan het werk (7 Lions en 23 eigen mensen) om vijf klussen tegelijk aan te pakken. Een pracht gezicht!

"Veel gekapt dit jaar, dus is het goed rusten!"

En het goede nieuws: op een paar bomen na hebben we alle klussen toch weer afgekregen. Op de laatste knotdag werd er niet meer geknot, maar met vereende krachten en met behulp van een doorbestuurde tractor met aanhanger al het hout van de kade afgevoerd naar het erf van. Daarna werd mijn verjaardag gevierd en werd daarmee traditioneel ook het knotseizoen feestelijk afgesloten.

Het was weer in velerlei opzichten een topseizoen, waarbij ook weer de nodige records sneuvelden. Zo was het aantal vrijwilligersdagen 541, waarvan er 394 declarabel zijn bij SBB (dus weer een leuke aanvulling voor de clubkas van de VWG).

Cijfers

We hebben vanaf augustus 2006 tot en met 17 maart 2007 op 61 verschillende dagen gewerkt, waarvan 17 knotdagen op zaterdag, 20 doordeweekse knotdagen (meestal op vrijdags, voor de echte ‘diehards’, 21 keer om haardhout te zagen, te kloven en te bezorgen en 3 dagen waarop gemaaid en gespiegeld werd.

En er verdween 114 liter uitstekende erwtensoep in de hongerige magen van de knotters, met dank aan onze Bert en Lisette. Ik kan bijna niet wachten op volgend seizoen!!!!

Mee knotten kan, lees meer over een ochtend knotten en kom eens kijken op een zaterdagochtend!