• 0 Winterkoning - De echte koning

    Wie niet sterk is moet slim zijn! Het is verbazingwekkend dat zo’n klein pluizenbolletje als een winterkoning zo hard kan zingen: het hele jaar door kunt u hem horen schetteren. Heeft u zich wel eens afgevraagd waarom hij ‘koning’ heet en naar de winter is genoemd? Luister naar dit populaire sprookje:...

  •

    0 Strandloper

    • Website
    • door Els Baars
    • 02-03-2020

    Iedereen wordt in de winter vertederd door een klein vogeltje dat langs de golven van de zee rent. Wist u dat dit strandlopertje een heel belangrijke taak heeft? Dankzij zijn nauwgezette werk hebben de Zee en het Land nog maar zelden ruzie, luister...

  • 0 Nieuws januari 2020

    • door via Vogelbescherming Nederland
    • 01-03-2020

    Onderzoek naar verstoring broedseizoen De West Brabantse Vogelwerkgroep heeft n.a.v. discussie met de gemeente en organisatoren van festivals in het broedseizoen een inventarisatie uitgevoerd naar wetenschappelijke onderzoeken die dit fenomeen hebben bestudeerd. Uiteindelijk heeft de gemeente nu gekozen voor een periode waarin bij/in natuurgebieden geen luidruchtige festivals meer mogen plaatsvinden. Omdat er in heel Nederland veel natuur-/vogelverenigingen te hoop lopen tegen festivals in het broedseizoen en in (de omgeving van) natuurgebieden willen wij jullie dit rapport aanbieden (zie bijlage). Doe er jullie voordeel mee (en natuurlijk dat van de vogels)! IJsvogelfonds 1e ronde 2020 Vele tientallen kleine en lokale vogelbeschermingsprojecten konden van start gaan dankzij steun van het IJsvogelfonds van Vogelbescherming Nederland en de Nationale Postcode Loterij. Vaak boeken zulke projecten mooie resultaten, bovendien leveren ze draagvlak en enthousiasme op voor de bescherming van vogels in heel ons land. Het IJsvogelfonds werd in 2011 in het leven geroepen. De ijsvogel in de naam van het fonds is ontleend aan de mascotte van de Postcode Loterij. Het fonds is er dus niet – zoals wel eens wordt gedacht – alleen voor ijsvogels, maar voor álle Nederlandse vogels. Een aantal van de resultaten willen we hier graag voor het voetlicht brengen. Tot en met 2018 zijn overigens in totaal 190 projecten ingediend, waarvan er 117 zijn toegekend. Hier is een totaalbedrag van ruim € 175.000 mee gemoeid.  In een aantal gevallen was er sprake van medefinanciering van anderen, en voor zover bekend is met de bijdragen van het IJsvogelfonds voor zeker € 530.000 aan lokale vogelbeschermingsprojecten mogelijk gemaakt.  Een meer dan ruime ‘prijsverdubbelaar’ dus!  Kortom, hebben jullie een project waar je (mede)financiering, kijk hier voor meer informatie, alle eerder toegekende projecten, het reglement en het deelnameformulier: www.vogelbescherming.nl/ijsvogelfonds. We zien jullie aanvragen graag tegemoet! Meer geld ‘te krijg’ Maar er zijn meer van dergelijke fondsen. Denk bijvoorbeeld ook eens aan de Van der Hucht de Beukelaar Stichting of het Bettie Wiegmanfonds. Wat dat eerste betreft: het gaat hierbij om max. (en bij hoge uitzondering) enkele duizenden Euro’s, maar vaak kan dat al flink helpen Via de website van de Van de Hucht de Beukelaar kan men aanvragen indienen: www.vdhdb.nl. Lees echter wel tevoren even wie in aanmerking komen Een ander fonds waar jullie aan kunnen denken, vooral bij projecten in de drie noordelijke drie provincies, is de Stichting Bettie Wiegmanfonds.  De Stichting Bettie Wiegman Fonds heeft ten doel het stimuleren van onderzoek naar en bescherming van in Nederland - en met name Noord-Nederland en Waddengebied - voorkomende vogels. Voor meer informatie zie: www.bettiewiegmanfonds.nl. de huidige inzendtermijn staat overigens nog tot 15 februari a.s. open, dus als jullie nog een project ‘klaar’ hebben liggen? Jaar van de Wilde Eend Zoals jullie weten is 2020 het Jaar van de Wilde Eend. Want hoe kan het zijn dat één van onze bekendste watervogels al jarenlang in aantallen achteruit gaat?  In 2020 krijgen we de kans de wilde eend eens goed onder de loep te nemen.  De wilde eend is zo algemeen, dat we nauwelijks in de gaten hadden dat het er de laatste decennia langzaam steeds minder werden. Sinds 1990 is al ongeveer 30 procent van onze broedpopulatie verdwenen. Dit past in het plaatje van de brede afname van algemene vogelsoorten, zoals de spreeuw en de huismus. Aangezien de wilde eend in Nederland vooral een standvogel is, laten de winteraantallen een vergelijkbaar beeld zien. Naar de oorzaak tasten we in het duister. Weten we wel genoeg over onze talrijkste eend? Zie de bijlage en (vooral ook) www.jaarvandewildeend.nl voor meer informatie en wat jullie kunnen doen. Oproep: Ochtendkoor En dan nog dit: Vroege Vogels wil op 10 mei in samenwerking met Vogelbescherming een special uitzenden rond het vogelochtendkoor, en in samenwerking met het net Radio 1 groots aanpakken. Het is de eerste zondag van de Nationale Vogelweek, dus meteen een mooi aftrapmoment hiervoor. De bedoeling is dat op we een aantal plekken in het land speciale excursies organiseren om te luisteren naar het ochtendconcert. Dat zal zijn vanaf een uur of vijf. En vanaf die plekken wordt dan live geschakeld in de uitzending, die naar alle waarschijnlijkheid eerder begint of inbreekt op de eerdere programma’s. Daarnaast willen we graag door het hele land verschillende excursies (laten) organiseren waaraan belangstellenden mee kunnen doen. Die zullen niet  op de radio komen, maar wel deel van het evenement zijn. Mogelijk dat we het ook koppelen aan het ‘verdwijnende’ geluid van bijvoorbeeld veldleeuwerik en zomertortel. En deze zouden we heel graag samen met jullie organiseren. Wij bieden een platform op onze site waar de excursies te zien zullen zijn en wij zorgen voor publiciteit (ook in de periode voorafgaand aan het evenement. Bovendien is het een geweldige kans is om nieuwe mensen te bereiken en het geeft jullie bijvoorbeeld de mogelijkheid om mensen uit te leggen hoe je aan de hand van vogelzang een gebied op broedvogels kunt inventariseren.

  • 1 Wilde eend: gaat het nog wel goed?

    Wilde eend: gaat het nog wel goed? Net als zo’n beetje in heel Nederland tref je ook in het Bentwoud wilde eenden aan. De huis, tuin en keuken eend, de eend die ik om redenen die ik niet meer kan achterhalen altijd boereneend heb genoemd. Tot ik me als vogelaar in de echte naam ging verdiepen. U kent ze wel: man met groene kop, vrouwtje bruin en onopvallend. Zelfs de meest van vogels verstookte mensen weten deze eend in ieder geval nog wel correct te benoemen. Het is de meest algemeen voorkomende watervogel en toch zou ik niet echt weten wat ik over de wilde eend moet zeggen. Als vogelaar mag ik dit niet eens bedenken, maar ik vind hem nogal saai. Hij is er altijd, overal. Aan die hele wilde eend valt echt niets spannends te beleven. Alhoewel? De laatste maanden bekruipt me toch een beetje een onaangenaam gevoel als ik weer een stelletje in een van de sloten van het Bentwoud zie dobberen. Want gaat het wel goed met ze? Minder eenden? Om de één of andere reden heb ik het gevoel dat ik steeds minder wilde eenden zie. Het is niet zo dat hele sloten leeg en uitgestorven zijn, maar het zijn er gewoon minder. En wat ik afgelopen voorjaar ook heel weinig gezien heb, zijn jonge eendjes. Of pulletjes zoals ik ze als vogelaar dien te noemen. Pullen is de naam voor niet vliegvlugge, jonge vogels. Persoonlijk vind ik het een absurde naam. Bij pullen denk ik aan iets dat je als kleiduifschieter uit de lucht moet halen of ik denk aan bier. Maar goed, weinig jonge eendjes dus dit jaar en als ik ze toevallig wel zag, dan zag ik ze een paar dagen later alsnog niet meer. De Vogelbescherming bevestigt mijn vermoedens als ik eens wat opzoek over de wilde eend. Het worden er minder, 30% minder zelfs. Niemand had het in eerste instantie echt in de gaten want ja, het is maar een gewone eend, hè? Wie let erop? De echte kenners gelukkig, dus 2020 is het jaar van de Wilde Eend. We gaan met z’n allen onderzoeken waarom de wilde eend in aantallen afneemt. Echt duidelijke redenen zijn er nog niet. Vooralsnog lijkt het te komen omdat door de warme winters in het Noorden er geen overwinteraars naar ons komen. Maar ook hun leefgebied wordt hier en daar bedreigd. Of er is een scheve man/vrouw verhouding. Kortom, we weten het niet. Maar een belangrijke vraag komt toch op:  zijn we over enkele tientallen jaren die wilde eend kwijt en gaan we dan als vogelaar helemaal uit ons dak als we er eentje zien? Vrouwonvriendelijk Dat zou toch wel jammer zijn hoewel ik niet echt warm loop voor de wilde eend. Met afschuw zie ik regelmatig hoe meerdere mannetjes achter een vrouwtje aan jagen. Hardhandig wordt ze gedwongen met deze of gene te paren waarbij ze van geluk mag spreken als ze niet verdrinkt. En vervolgens staat ze er alleen voor met een hele rits jongen achter zich aan en dat als het tegenzit drie keer per jaar. Zo’n vrouwtjes eend krijgt heel wat verdriet te verstouwen want de meeste jonkies overleven het volgens mij niet. Hun schattige uiterlijk roept geen medelijden op bij snoeken, roofvogels, katten en ander gespuis. Het leven van een vrouwtje wilde eend is hard. Geen wonder dat ze af en toe woedend zomaar in het niets aan het kwaken is. Dat mannetje is een stuk rustiger, maar hij heeft dan ook al het goede van het eendenleven te pakken. Lekker achter de vrouwtjes aan en als die voor zijn kroost zorgen, hangt hij met andere mannetjes als een stel hangjongeren rond in de sloot. Tja. Maar goed, het zou toch jammer zijn als die wilde eend helemaal verdwijnt. Ook omdat het de enige eend is met een krul in zijn staartje. Bovendien is het de eerste vogel waarmee veel jonge kinderen kennismaken in hun leven. De wilde eend is niet schuw en hij laat zich graag wat brood voeren. Voor velen van ons is zo het vogelen begonnen ooit. Dus hopelijk zien we deze eenden nog lang dobberen in onze sloten.

  •

    0 Ganzen en Zwanen | Stormmeeuw | Waddenzee - Sovon - 2020-02

    In deze de nieuwsbrief van februari 2020. Ganzen & zwanen: eerste resultaten internationale zwanentelling De rustige en onopvallende Stormmeeuw Slaapplaatstelling van ganzen en zwanen in januari Waddenzee: eerste resultaten midwintertelling. https://www.sovon.nl/nl/publicaties/nieuwsbrief-watervogeltellingen-nederland-februari-2020

  •

    0 Watervogeltellingen VWG - 2020-02

    Hierbij de februari-nieuwsbrief van onze tellingen voor Sovon. Ondanks het matige tot slechte weer tijdens betreffend weekend, is er toch weer behoorlijk geteld. Ditmaal in 18 van onze 21 gebieden/polders. Inmiddels is de winter vroeg aan het aflopen. De aantallen smienten en ganzen lopen al sterk terug, kleine zwanen zijn niet meer gemeld. De eerste weidevogels zijn alweer in redelijke aantallen hier en daar waargenomen. Hieronder wederom de meest in het oog springende waarnemingen voor deze maand. Het overzicht Van de toendra rietgans zaten er nog maar 360  (vorige maand nog 2200) in de Lagenwaardse Polder. Kolgans was nog redelijk goed vertegenwoordigd met 2087 exemplaren in de Westbroekpolder en 850 in de Lagenwaard. Het aantal smienten is inmiddels gedaald tot 3780 stuks in De Wilck.   De nijlgans was goed vertegenwoordigd in Geer en Buurt Polder en Boterpolder met respectievelijk 40 en 30 stuks. De scholeksters zijn zich al weer aan het vestigen met 71 en 82 stuks als grootste aantallen bij /in respectievelijk de Zegerplas en de Munnikkenpolder. Er zijn ook 58 grutto’s en 18 tafeleenden geteld in de Munnikkenpolder. De ekster was talrijk in de Vlietpolder t.w. 31 stuks. Een slechtvalk werd gezien in de Oostbroekpolder. Een grote gele kwikstaart werd waargenomen in zowel de Oostbroekpolder als de Polder Achthoven. Twee witte kwikstaarten in de Doespolder. Putters zaten met 17 stuks in de Barrepolder. 22 groenlingen zijn geteld in de Geer en Buurt Polder. 1 tjiftjaf was aanwezig in de Riethoornse Polder Ooievaar respectievelijk 1 en 2 in de Vlietpolder en de Oostbroekpolder. Grote zilverreigers blijven goed scoren met 29 en 15 stuks in de Lagenwaard en de Oostbroekpolder. Meeuwen en duiven Het is ook wel aardig om het aantal verschillende meeuwen eens met elkaar te vergelijken. Hetzelfde heb ik gedaan voor de duiven. Beide zijn de totalen voor meeuwensoorten en duivensoorten in ons hele telgebied in februari.

  • 0 Help de smient beter te beschermen!

    Help ons mee: roep de provincie Zuid-Holland op om de smient beter te beschermen! Smienten zijn prachtige eenden die in ons land, ook in Zuid-Holland, overwinteren. De provincie probeert al jarenlang toestemming te geven voor het afschot van deze vogels. Volgens de provincie zorgen smienten voor schade aan de landbouw en door middel van afschot zouden ze bestreden moeten worden. Om dit te voorkomen heeft de Natuur en Milieufederatie Zuid-Holland, samen met vele lokale natuurorganisaties en Vogelbescherming Nederland, bezwaar en beroep aangetekend tegen de besluiten van de provincie. Dit heeft veel succes gehad! De rechter heeft ons gelijk gegeven omdat de smientenpopulatie niet gezond is en afschot een risico voor de populatieontwikkeling kan zijn. Ondanks onze overwinning bij de rechtbank is nog niet zeker dat het afschot van smienten ook op de langere termijn verboden blijft. Zo heeft de provincie bij de Raad van State hoger beroep aangetekend tegen de uitspraak van de rechter. Ook staat de smient nog steeds op de provinciale vrijstellingenlijst. Voor soorten die op deze lijst staan kan makkelijker toestemming voor afschot gegeven worden. Later dit jaar zal de provincie een besluit gaan nemen over aanpassingen van de Omgevingsverordening waarin de vrijstellingenlijst is opgenomen. Wij willen dat de provincie de smient van deze lijst schrapt zodat het in de toekomst moeilijker wordt om toch weer toestemming voor afschot te geven. Help jij mee en steun je onze oproep aan de provincie om de smient van de vrijstellingenlijst te schrappen? Klik op de link en teken de petitie! https://milieufederatie.nl/project/help-ons-mee-roep-de-provincie-zuid-holland-op-om-de-smient-beter-te-beschermen/ Brief aangeboden Deze brief is 20 januari 2020 aangeboden aan provinciale staten ZH/

  • 0 Ganzen en Zwanen | Wilde Eend - Sovon - 2020-01

    Het overzicht. Kleine zwanen: jammer genoeg moet de vermelding van 75 stuks kleine zwanen in de Riethoornse Polder bij de decembertelling van 2019 worden teruggetrokken. Het betrof hier een verschrijving van de waarnemer.De vogels zijn  dit maal  wel geteld in de Hondsdijkse Polder t.w. 56 stuks. Deze polder lijkt regelmatig  als slaapplaats te fungeren voor deze soort.De kleine zwaan scoort al enkele winters helaas wat lagere aantallen in onze regio. Gaan wij hiermee ook de dalende landelijke trend  (afname al sinds 1995/2000) volgen?  Mogelijke redenen hiervoor zijn een reeks van zachtere winters in de laatste jaren, waardoor kleine zwanen later arriveren, eerder vertrekken en ook vaker noordelijker blijven pleisteren. Ook slechtere broedresultaten spelen een rol. De Kolgans  was met 932, 750 en 420 stuks het best vertegenwoordigd in respectievelijk de Westbroek Polder, de Lagenwaardse Polder en De Wilck.  Toendra rietganzen waren met 2200 exemplaren ruim aanwezig opnieuw in de Lagenwaardse Polder. Grote Canadese gans was goed voor 223 en 168 stuks in respectievelijk de  Polder  Achthoven en de Westbroek Polder. Van de grauwe gans  werden de meeste geteld in de Grote Polder, t.w. 838.Maar ook 340 in de Boterpolder en 309 in de Polder Achthoven. Voorts; De Wilck was goed voor 5020 smienten en 135 wulpen.  Kieviten zijn nog steeds redelijk talrijk in ons telgebied door de zachte winter. Iin de Lagenwaardse polder werden er 900 geteld. 12 buizerden  en 1 slechtvalk gezien in de De Wilck. Een sperwer werd waargenomen zowel in de Riethoornse Polder als in de Gnephoek. In deze laatste polder ook 30 graspiepers.  8 dodaarzen trokken hun baantje op de Zegerplas. Dat het een zachte winter is, blijkt  ook door de de vroege waarneming van een paar scholeksters in de Munnikken Polder (1) en De Wilck (2). In januari zit deze soort meestal nog langs de kust. Kampioen grote zilverreiger  dit maal overtuigend de Lagenwaardse Polder met 27 stuks. Mogelijk komt dit door de nabijheid van een slaapplaats waar er deze maand minstens 48 zijn geteld. Het aantal getelde grote zilverreigers versus blauwe reigers  in ons gebied is dit maal 95 om 115.

  • 0 Roodborst: Geen scherp mes

    Roodborst: Geen scherp mes Je hebt van die vogeltjes waarbij je al vrij snel ziet dat zij het wiel niet hebben uitgevonden. Ik hoorde laatst een uitdrukking die ik in dat opzicht wel erg grappig vind: hij is niet het scherpste mes in de lade. Ik moest eerlijk gezegd gelijk denken aan het roodborstje. Je kunt zeggen van dat vogeltje wat je wil, maar hij is niet het scherpste mes in de lade van het Bentwoud. Maar hij is wel een van de meest zichtbare kleine vogeltjes. Roodborstjes zijn niet echt bang uitgevallen. Als je een beetje goed kijkt dan zie je ze al snel tussen de struiken wippen. Vaak heel dichtbij. Ik vind het altijd erg leuk naar een roodborstje te kijken. Ik blijf er echt even voor stilstaan op mijn rondje in het Bentwoud. Het is een mooi vogeltje met van die grappige kraaloogjes, een vastberaden blik in die oogjes en natuurlijk de opvallende oranje borst. Sorry, ik kan er met de beste wil van de wereld geen rood van maken. Maar oranje is ook een mooie kleur. Het roodborstje is eigenlijk altijd alleen. We weten allemaal wat er gebeurt als er een andere roodborst opduikt. Vechtersbaasje De tomeloze energie waarmee het roodborstje alles en iedereen aanvalt die hij als concurrent ziet is legendarisch. Tegelijkertijd is dat de reden waarom hij vaak nogal dom overkomt, waarom hij dus geen scherp mesje is. Toen ik nog een tuin had, heb ik vaak genoeg gezien hoe een roodborstje op de klink van de schuurdeur ging zitten en zijn eigen spiegelbeeld in het schuurraam begon aan te vallen. Dat beest, dat zo verdacht veel op hem leek, moest echt zijn tuin uit. Daar kon het vogeltje uren mee bezig zijn. Erg vermakelijk voor mij, maar eigenlijk best een zielige en nogal domme vertoning als je bedenkt dat hij ook zijn tijd beter had kunnen besteden. Zo’n roodborstje wordt maar 13 jaar als hij heel veel geluk heeft. Laatst zag ik op twitter een heel aangrijpende foto van een roodborstje in de lucht in de klauwen van een roofvogel. Dat roodborstje haalde de 13 jaar dus niet. Hij vloog voor de laatste keer door de lucht op weg naar een zeker einde. Ik weet dat het zo gaat in de natuur, maar je krijgt toch koude rillingen bij dat soort foto’s. En dat terwijl ik, als het om het roodborstje gaat, niet zo weekhartig ben aangelegd. Dat is dit vechtersbaasje tenslotte ook niet. Weg met die jongen Het roodborstje gaat zelfs zo ver in het verdedigen van zijn territorium dat als zijn jongen iets oranjes beginnen te vertonen, hij zijn eigen kinderen aanvalt. Die kinderen voedt hij trouwens meestal op de grond op of in struiken vlakbij de grond. Eigenlijk ook wel een teken dat het vogeltje niet zo scherp is want ik denk gelijk aan al die katten die ’s nachts opzoek gaan naar een lekker hapje. Dat is ook een manier om van toekomstige concurrentie af te komen. De roodborsten die ik in de zomer in het Bentwoud zie, hoeven niet dezelfde te zijn als die ik in de winter zie. Een deel trekt weg en wij krijgen wat roodborstjes uit het Noorden te gast. Stiekem is dat roodborstje een soort van miniroofvogel. In tegenstelling tot andere vogeltjes van zijn grootte, zit hij vaak op een takje te wachten tot er een insectje voorbij scharrelt waarna hij er opduikt als ware hij een zeearend. Het zou me trouwens niets verbazen als de roodborst zichzelf beschouwt als de vogel van de eeuw. Zo arrogant is hij denk ik wel. Maar zijn arrogantie heeft ook iets aandoenlijks. Want het blijft een klein, schattig vogeltje met kraaloogjes dat makkelijk in de klauwen van een echte roofvogel kan verdwijnen.

  •

    0 Kan er al weer haardhout besteld worden?

    De commissie landschapsbeheer heeft nieuws over haardhout. Eind 2019 konden we niets meer leveren, maar nu ...